Analiza themelore dhe teknike janë dy nga format më të zakonshme të analizës kur bëhet fjalë për tregtimin. Edhe pse do të takoni investitorë dhe tregtarë që do të betohen se njëri ose tjetri është më i mirë, rezultatet më të mira zakonisht arrihen prej kombinimit të të dyjave.

Në mënyrë që të përdorim të dy qasjet, së pari duhet të dimë se cilat janë ato dhe si përdoren.

Çfarë është analiza themelore?

Analiza themelore përfshin analizimin e një kompanie të caktuar dhe gjetjen e vlerës së brendshme të aksioneve të kompanisë. Me një analizë themelore, kompanitë vlerësohen sikur të mos tregtoheshin publikisht dhe sikur çmimeve aktuale të tregut nuk duhet t'u kushtohet vëmendje. Kjo çon në vendime për blerjen dhe shitjen që vijnë si rezultat i mbivlerësimit ose nënvlerësimit drastik të aksioneve në krahasim me vlerën e tyre të drejtë.

Edhe pse është e pamundur të vlerësosh një kompani 100% objektivisht, është një fillim i mbarë. Kjo qasje e analizës themelore mund të zbatohet gjithashtu për të analizuar llojet e tjera të aseteve si mallrat dhe çiftet e monedhave. Çdo aset ka faktorët e vet që ndikojnë në çmimin e tij real.

Analiza themelore bazohet në pozicionin konkurrues dhe financiar të ndërmarrjes. Duke parë vetë biznesin dhe jo vetëm çmimin e aksioneve, investitorët mund të kenë një pamje më të mirë të vlerës së vërtetë të kompanisë. Sidomos kur bëhet fjalë për investime afatgjata, analiza themelore mund të jetë shumë e dobishme për investitorët me vlerë të cilët janë kryesisht të interesuar në kompani që kanë diçka reale për të ofruar dhe vlera e të cilave në tregun e aksioneve nuk është e tejmbushur.

Fitimet më të larta bëhen kur shumica e tregtarëve në treg janë duke gabuar dhe ata zakonisht gabojnë sepse ose nuk e kanë bërë, ose nuk e kuptojnë analizën themelore. Blerja e një pasurie kur është në nënvlerësim dhe shitja kur shkon deri në fund është metoda e provuar dhe e vërtetë për të bërë një pasuri. Siç thonë ata, bleni ulët dhe shisni lart.

Sidoqoftë, analiza themelore gjithashtu ka disa disavantazhe

Duhet pak kohë për të studiuar secilën kompani veçmas dhe në detaje, gjë që e bën të vështirë vlerësimin e një numri të madh të kompanive. Edhe pse informacioni i nevojshëm për analiza themelore është lehtësisht i disponueshëm, është më mirë të kufizoni kërkimin në kompani brenda industrive të cilat tashmë i njihni.

Gjithashtu, nëse jeni një tregtar afatshkurtër, analiza themelore nuk do t'ju vlejë shumë. Paqëndrueshmëria afatshkurtër mund të shkaktohet nga shumë faktorë që nuk janë përfshirë në analizën themelore.
Pra, ne kemi parë se çfarë është dhe nuk është analiza themelore, le ti hedhim një sy analizës teknike.
 

Çfarë është analiza teknike?

Analiza teknike ndryshon nga analiza themelore, në atë që tregtarët përpiqen të identifikojnë mundësitë duke parë trendet statistikore, siç janë lëvizjet në çmimin dhe vëllimin e aksioneve. Supozimi kryesor është se të gjitha bazat e njohura janë faktorizuar në çmim, prandaj nuk ka nevojë t'u kushtohet vëmendje e madhe. Analistët teknikë nuk përpiqen të matin vlerën e brendshme të një aseti. Në vend të kësaj, ata përdorin grafikët e aksioneve për të identifikuar modelet dhe trendet që sugjerojnë se çfarë do të bëjë një stok në të ardhmen.

Një nga përfitimet më të mëdha të analizës teknike është se lejon analizën e shpejtë të pasurive. Gjithashtu lejon një sasi të caktuar automatizimi që mund të kursejë kohë. Kjo do të thotë që ju mund të analizoni më shumë pasuri brenda një periudhe të shkurtër kohe, e cila është veçanërisht e rëndësishme nëse jeni duke u përqëndruar në tregtinë e përditshme. Analiza teknike ndihmon gjithashtu në përcaktimin e synimeve përkatëse që mund të arrijë çmimi.

Ekzistojnë disa faktorë që ndikojnë në veprimin e çmimit në terma afatshkurtër, të cilët nuk mund të zbulohen nga analiza themelore. Vëzhgimi i grafikëve ju lejon të përcaktoni psikologjinë e marketingut, si dhe forcat e ofertës dhe kërkesës që po ndikojnë në treg.

Sidoqoftë, analiza teknike gjithashtu ka disa disavantazhe. Disavantazhi kryesor është se, ndërsa shumë strategji të analizës teknike mund të testohen, shumë nuk munden. Strategji të tilla si analiza e Valës Elliott dhe tregtia e modeleve janë subjektive dhe mund të provojnë se nuk janë të besueshme. Kjo është arsyeja pse të kuptuarit e tabelave shpesh konsiderohet një formë arti në vend të shkencës së saktë.

Modelet e diagrameve gjithashtu ndryshojnë shumë kur merret parasysh një periudhë tjetër kohore. Mund të jetë e vështirë të formohet një qasje e vetme kur merret parasysh përzgjedhja e treguesve dhe metodave të analizës në dispozicion, gjë që çon në paralizë të analizës.
 

Konkluzion

Veprimi i çmimit përcaktohet nga oferta dhe kërkesa, si dhe ndjenja e tregut në terma afatshkurtër. Sidoqoftë, efekti i emocioneve në treg mund të provohet vetëm duke përdorur informacionin e çmimit dhe vëllimit.

Grafikët gjithashtu nuk mund të përdoren për të parashikuar nëse një aset është i blerë ose i blerë më shumë dhe se cila vlerë mund të jetë në të ardhmen. Ato pasqyrojnë vetëm atë që ka ndodhur me çmimin në të kaluarën, kështu që nuk janë të besueshëm për parashikimin e së ardhmes në një kohë më të largët.

Pra, nëse po pyesni veten se cilën analizë duhet të përdorni, nuk ka asnjë fitues të qartë në konkursin mes analizës themelore dhe asaj teknike. Tregtarët zakonisht i përmbahen një mënyre ndërsa injorojnë plotësisht tjetrën, gjë që është e gabuar. Të dy strategjitë e analizës kanë vendin e tyre në tregti dhe duhet të përdoren në përputhje me rrethanat.

Analiza themelore përdoret shpesh për investime afatgjata ndërsa analiza teknike është më e popullarizuar tek tregtarët afatshkurtër. Ato gjithashtu mund të kombinohen për të maksimizuar fitimet në një periudhë afatmesme dhe afatgjatë.


 

Burimet e konsultuara:

1. Majaski, C. The difference between fundamental vs. Technical analysis? https://www.investopedia.com/ask/answers/difference-between-fundamental-and-technical-analysis/ (2020)
2. Bowman, R. Fundamental vs. technical analysis - Beginner’s guide with pros & cons. https://catanacapital.com/blog/fundamental-vs-technical-analysis-beginners-guide/ (2019)
3. Bettman, J. L., Sault, S. J. & Schultz, E. L. Fundamental and technical analysis: substitutes or complements? Accounting Finance 49, 21–36 (2009)